Veritas PH

The WORD. The TRUTH.

Kasunduang pagkapayapaan sa kalikasan

SHARE THE TRUTH

 193 total views

Mga Kapanalig, “a peace pact with nature” o isang kasunduang pangkapayapaan sa kalikasan kung ilarawan ni UN Secretary General Antonio Guterres ang naging bunga ng COP15 UN biodiversity summit noong Disyembre.1

Hindi gaanong lumabas sa mga balita dito sa ating bansa ang nasabing summit na ginanap sa Montreal, Canada, ngunit bilang isang bansang hitik sa likas-yaman, isa ang Pilipinas sa mga makikinabang sa kasunduan. Sa summit na iyon, nagkasundo ang mga bansang poproteksyunan ang one-third ng ating planeta para sa kapakanan ng ating kalikasan pagsapit ng taóng 2030. Sinang-ayunan ng karamihan sa mga lumahok na bansa ang mga target upang pangalagaan ang tinatawag nating biodiversity o ang kabuuan ng lahat ng may buhay sa ating nag-iisang tahanan—mula sa mga hayop at halaman hanggang sa pinakamaliliit na organismong nagbibigay-buhay sa ating planeta.

Kasama sa mga targets ang pangangalaga sa mahahalagang ecosystems katulad ng mga kagubatan, gayundin ang pagkilala sa mga karapatan ng mga katutubo o indigenous peoples. Ang mga gobyerno at iba’t ibang sektor ay inaasahang magkakaisa sa pagsugpo sa pagkawala ng mga uri ng hayop at halaman o species extinction at sa pagtiyak na hindi masisira ang mga lugar na nagbibigay sa ating mga tao ng pagkain at malinis na tubig. Dapat din silang mag-ambag ng pondo para sa mga gawaing magpapanatili at magpapalusog sa kalikasan.

Ang mahigit pitong libong isla ng Pilipinas ay tahanan para sa libu-libong mga hayop at halaman. Ayon sa mga pag-aaral, sa halos 600 na mga naitalang uri ng ibon, mahigit 35% ang matatagpuan sa ating bansa. Nasa 60% naman ng mga mammals (katulad ng mga usa, paniki, at unggoy) at 65% naman ng mahigit 10,000 uri ng halaman ay endemic o dito lamang sa Pilipinas makikita.2 Tunay nga namang biniyayaan tayo ng mga hayop at halamang magpapaalala sa atin ng pag-ibig ng Diyos sa sangkatauhan.

Ngunit itinuturing din ang Pilipinas na isa sa world’s most threatened hotspots. Tinatayang 7% na lamang ng ating kagubatan ang natitira, habang patuloy naman ang pagkasira ng ating mga karagatan.3 Ang pagmimina, pagtotroso, at malawakang pangingisda ay ilan sa

malalaking banta sa ating biodiversity. Napasukan na ng mga mapaminsalang industriya ang ating mga bundok at kagubatan sa ngalan daw ng kaunlaran, at nakalulungkot na nagiging instrumento pa ang gobyerno upang gamitin sa negosyo ang tirahan ng iba’t ibang hayop at halaman. Kulang din ang ating kakayahang bantayan ang mga karagatan laban sa commercial fishing na umuubos sa ating mga isda at sumisira sa mga halamang dagat. Ginagawa namang pribadong subdivision ang mga lupain, at patuloy ang polusyon sa hangin at katubigan. At ngayon ngang dama natin ang epekto ng climate change, lantad din ang naghihingalo nating kalikasan sa mga pagbaha, pagguho ng lupa, at matinding tagtuyot.

Sa Catholic social teaching na Laudato Si’, binigyang-diin ni Pope Francis na ang lahat ng may buhay sa daigdig ay magkakaugnay. “All creatures are connected,” wika niya. At dahil dito, dapat na pahalagahan natin ang bawat bumubuo sa ating kalikasan nang may pag-ibig at paggalang sapagkat bilang mga nilalang na may buhay, tayo ay nakasalalay sa isa’t isa.4 Sabi pa nga sa Roma 1:20, “ang kanyang walang hanggang kapangyarihan at pagka-Diyos ay naipahayag sa mga bagay na ginawa Niya.”

Mga Kapanalig, kung yayabong ang biodiversity, yayabong din ang buhay ng tao. Kung nasa panganib ang biodiversity, manganganib din ang buhay nating lahat. Kaya malaki ang gampanin ng mga mamamayan at ng gobyerno. Maliban sa ating kanya-kanyang hakbang sa pangangalaga sa kalikasan, dapat ding pangunahan ng pamahalaan ang pangangalaga sa ating kalikasan. Pagtulungan nating kamtin ang mga inilatag sa makasaysayang kasunduan ng COP15.

Sumainyo ang katotohanan.

ads
2
3
4
previous arrow
next arrow

Veritas Editorial

Rev. Fr. Anton CT Pascual

Rev. Fr. Anton CT Pascual

President of Radio Veritas

Damay tayo sa eleksyon sa Amerika

 6,116 total views

 6,116 total views Mga Kapanalig, makasaysayan ang muling pagkakaluklok ni President-elect Donald Trump bilang pangulo ng Estados Unidos. Makasaysayan ito dahil maliban sa muli siyang inihalal, siya ang unang pangulo ng Amerika na may mahigit tatlumpung kaso; nahatulan siya sa isa sa mga ito. Siya rin ang presidenteng humarap sa dalawang impeachment cases noong una niyang

Read More »

Resilience at matibay na pananampalataya sa Panginoon

 16,231 total views

 16,231 total views Kapanalig, taglay at nanalaytay sa mga ugat nating Pilipino ang katangian ng pagiging resilience at may matatag na pananampalataya sa Panginoon. Ito ang nagbibigay ng pag-asa, bumubuhay sa ating mga Pilipino na tumayo at bumangon kahit dapang-dapa na, kahit lugmok na lugmok na. Nilugmok tayo ng husto ng bagyong Yolanda, 7.2 magnitude na

Read More »

Phishing, Smishing, Vishing

 25,808 total views

 25,808 total views Kapanalig, ikaw ba ay naghahanap ng “love online”? mag-ingat po sa paghahanap ng “wrong love” sa mga cybercriminal. Lumabas sa pag-aaral ng global information and insight company na TRANSUNION na ang Pilipinas po ang top targets ng online love scams. Ang PHISHING ay uri ng scam sa pamamagitan ng pagpapadala ng emails at

Read More »

Veritas Editorial Writer Writes 30

 45,797 total views

 45,797 total views Kapanalig, sumakabilang buhay na ang isa sa “longtime”(matagal) na Radio Veritas editorial writer na si Lourdes “Didith” Mendoza Rivera noong ika-9 ng Nobyembre 2024. Tuluyang iginupo si “Didith” ng sakit na breast sa edad na 48-taong gulang. Naulila ni Mam Didith ang asawang si Florencio Rivera Jr., at dalawang anak na babae. Nagtapos

Read More »

Climate justice, ngayon na!

 36,901 total views

 36,901 total views Mga Kapanalig, habang isinusulat natin ang editoryal na ito, nag-iwan ng matinding pinsala sa mga lalawigan sa Hilagang Luzon ang Bagyong Marce, ang panlabintatlong bagyong pumasok sa Philippine Area of Responsibility. Hindi pa nga lubusang nakababangon ang rehiyon mula sa hagupit ng Bagyong Leon, heto at lubog na naman sa baha ang maraming

Read More »
catholink
Shadow
truthshop
Shadow

Related Story

Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Damay tayo sa eleksyon sa Amerika

 6,117 total views

 6,117 total views Mga Kapanalig, makasaysayan ang muling pagkakaluklok ni President-elect Donald Trump bilang pangulo ng Estados Unidos. Makasaysayan ito dahil maliban sa muli siyang inihalal, siya ang unang pangulo ng Amerika na may mahigit tatlumpung kaso; nahatulan siya sa isa sa mga ito. Siya rin ang presidenteng humarap sa dalawang impeachment cases noong una niyang

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Resilience at matibay na pananampalataya sa Panginoon

 16,232 total views

 16,232 total views Kapanalig, taglay at nanalaytay sa mga ugat nating Pilipino ang katangian ng pagiging resilience at may matatag na pananampalataya sa Panginoon. Ito ang nagbibigay ng pag-asa, bumubuhay sa ating mga Pilipino na tumayo at bumangon kahit dapang-dapa na, kahit lugmok na lugmok na. Nilugmok tayo ng husto ng bagyong Yolanda, 7.2 magnitude na

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Phishing, Smishing, Vishing

 25,809 total views

 25,809 total views Kapanalig, ikaw ba ay naghahanap ng “love online”? mag-ingat po sa paghahanap ng “wrong love” sa mga cybercriminal. Lumabas sa pag-aaral ng global information and insight company na TRANSUNION na ang Pilipinas po ang top targets ng online love scams. Ang PHISHING ay uri ng scam sa pamamagitan ng pagpapadala ng emails at

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Veritas Editorial Writer Writes 30

 45,798 total views

 45,798 total views Kapanalig, sumakabilang buhay na ang isa sa “longtime”(matagal) na Radio Veritas editorial writer na si Lourdes “Didith” Mendoza Rivera noong ika-9 ng Nobyembre 2024. Tuluyang iginupo si “Didith” ng sakit na breast sa edad na 48-taong gulang. Naulila ni Mam Didith ang asawang si Florencio Rivera Jr., at dalawang anak na babae. Nagtapos

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Climate justice, ngayon na!

 36,902 total views

 36,902 total views Mga Kapanalig, habang isinusulat natin ang editoryal na ito, nag-iwan ng matinding pinsala sa mga lalawigan sa Hilagang Luzon ang Bagyong Marce, ang panlabintatlong bagyong pumasok sa Philippine Area of Responsibility. Hindi pa nga lubusang nakababangon ang rehiyon mula sa hagupit ng Bagyong Leon, heto at lubog na naman sa baha ang maraming

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Walang special treatment dapat

 40,161 total views

 40,161 total views Mga Kapanalig, pansin niyo ba ang paglalâ ng traffic ngayon? Siguro, iba’t ibang paraan na ang ginagawa ninyo para hindi maipit sa traffic, gaya ng hindi pagbiyahe kapag rush hour, pagsakay sa tren o sa motorcycle taxi imbis na magsasakyan o mag-taxi, o kaya ay pagdaan sa mga alternatibong ruta. Kaso, gaya ng

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Ingatan ang kaban ng bayan

 43,730 total views

 43,730 total views Mga Kapanalig, ilang buwan nang kinikilatis ng ating mga mambabatas ang paggastos ng pondo sa mga opisinang hinawakan at hinahawakan pa ni Vice President Sara Duterte: ang Department of Education (o DepEd) at ang mismong Office of the Vice President. Nababahiran ng kontrobersya ang mga opisinang ito at si VP Sara mismo dahil

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Ningas-cogon

 56,186 total views

 56,186 total views Kapanalig, ang salitang “NINGAS-COGON” ay tumutukoy sa ugaling Pilipino … Masigasig at masipag sa simula lamang, ngunit walang natatapos sa kalaunan (NEVER TO FINISH WHAT THEY STARTED). ANG “NINGAS-COGON” AY karaniwang maihalintulad sa mga “hearing in-aid of legislation” ng Kongreso na binubuo ng Mababa(Kamara) at Mataas(Senado) na Kapulungan ng Kongreso. Kadalasan, ang Kongreso

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Job Mismatches

 67,253 total views

 67,253 total views “Job-skills mismatches”, Kapanalig ito ang malaking problema sa Pilipinas na hindi pa rin natutugunan ng pamahalaan at education sector. Sa pag-aaral ng Philippine Business for Education (PBEd), malaki ang ambag ng “job-skills mismatches” sa umployment at underemployment sa bansa kung saan hindi napapakinabangan ang potensyal ng young workforce. Ayon sa Commission on Higher

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Mining

 73,572 total views

 73,572 total views Kapanalig, nararanasan natin sa Pilipinas maging sa buong mundo ang “climate crisis” na dulot ng climate change o nagbabagong panahon. Ang Pilipinas bilang tropical country ay dumaranas ng mahigit sa 20-bagyo kada taon na nagdudulot ng matinding pinsala sa ari-arian, kabuhayan at buhay ng mga Pilipino. Ngunit sa kabila ng banta ng climate

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Kasabwat sa patayan

 78,184 total views

 78,184 total views Mga Kapanalig, ganoon na lamang ba kababa ang pagpapahalaga natin sa buhay ng ating kapwa-tao na handa natin itong bawiin ng mga iniluluklok nating berdugo sa ngalan ng pagkakaroon ng payapa at ligtas na kapaligiran? Ganyan kasi ang mapapansin sa mga sentimiyento ng ilan nating kababayan habang isinasagawa ng Senate Blue Ribbon Subcommittee

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Walang magagawa o hindi handa?

 79,745 total views

 79,745 total views Mga Kapanalig, kasabay ng malakas na ulang dala ng Bagyong Kristine dalawang linggo na ang nakalilipas ang buhos ng batikos kay Pangulong Bongbong Marcos Jr.  Ika-23 ng Oktubre, kasagsagan ng pananalasa ng bagyo, nang bigyan ng situation briefing ng mga pinuno at kinatawan ng iba’t ibang ahensya si PBBM. Papalapit na noon ang

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Pagtulong na gumagalang sa dignidad

 45,306 total views

 45,306 total views Mga Kapanalig, bumuhos ang tulong sa mga kababayan nating lubhang naapektuhan ng Bagyong Kristine. Mula sa mga pribadong indibidwal at organisasyon hanggang sa mga ahensya ng ating gobyerno, sinubukang maparatingan ng tulong ang mga pamilyang nawalan ng bahay, kabuhayan, at maging ng mga mahal sa buhay. Nakalulungkot lang na may mga pulitikong sinamantala

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Mental Health Awareness Month

 67,967 total views

 67,967 total views Mga Kapanalig, ang buwan ng Oktubre ay Mental Health Awareness Month. Layunin nitong bigyang-pansin ang mga usaping may kinalaman sa mental health at labanan ang stigma o mga negatibong pagtingin tungkol sa sensitibong paksa na ito.  Ang mental health ay state of wellbeing o kalagayan ng kagalingan ng isang indibidwal kung saan naaabot

Read More »
Latest Blog
Rev. Fr. Anton CT Pascual

Pananagutan sa kalikasan

 73,543 total views

 73,543 total views Mga Kapanalig, pinaalalahanan tayo ni Pope Francis sa Laudate Deum tungkol sa realidad ng climate change: “It is indubitable that the impact of climate change will increasingly prejudice the lives and families of many persons. This is a global social issue, and one intimately related to the dignity of human life.” Climate change

Read More »

Latest Blogs

Scroll to Top